بررسی روشهای ازدیاد غیر جنسی ارقام نطنز ، سبری و شکری گلابی با هدف تولید درختان خود ریشه

به منظور بررسی روش های مختلف ازدیاد غیر جنسی ارقام نطنز، سبری و شکری گلابی، آزمایشاتی شامل قلمه گیری و ریزازدیادی از سال 1386 تا 1388 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. در بخش اول قلمه های خشبی و نیمه خشبی در دو آزمایش بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و در هر تکرار 6 قلمه، تیمار نوع قلمه در دو سطح قلمه بن شاخه و سر شاخه و تیمار های هورمونی در سال اول شامل هورمون ایندول بوتریک اسید در 3 سطح 0و2و3 میلی گرم در لیتر و تیمار هورمونی 2 میلی گرم در لیتر ایندول بوتریک اسید +100 میلی گرم در لیترنفتالن استیک اسید و هورمون نفتالن استیک اسید در 3 سطح 100، 200 و 500 میلی گرم در لیتر، و در سال دوم شامل هورمون ایندول بوتریک اسید در 4 سطح 3، 100، 500 و 1000 میلی گرم در لیتر بود. در تیمار های نفتالن استیک اسید فقط در تیمار 100 میلی گرم در لیتر درصد پایینی از کالوس زایی در رقم نطنز دیده شد. در سال 1386 در تیمار هورمونی 3 میلی گرم در لیتر iba بیشترین درصد ریشه زایی، طول و تعداد ریشه در قلمه های سرشاخه رقم نطنز دیده شد. در سال 1387 نیز فقط در قلمه های رقم نطنز و در تیمار 100 میلی گرم در لیتر iba بهترین نتایج بدست آمد. در بخش دوم با هدف انجام ریز ازدیادی ارقام گلابی ذکر شده، آزمایشات مقدماتی برای تعیین بهترین روش ضدعفونی و بهترین روش جلوگیری از قهوه ای شدن صورت گرفت. که بر اساس نتایج جوانه های بدون فلس و تیمار هیپوکلریت سدیم 2% برای کنترل آلودگی قارچی موثر بود. همچنین رقم سبری بیشترین قهوه ای شدن را داشت و بهترین تیمار برای رفع این مشکل استفاده از 100 میلی گرم در لیتر اسید آسکوربیک به مدت 15 دقیقه در مرحله ضدعفونی ریز نمونه ها بود. در مرحله استقرار مشخص شد که استفاده از جوانه های متورم بعنوان ریز نمونه بهتر است. محیط کشت ms بهwpm برتری داشت و بهترین تیمار هورمونی برای هر سه رقم تیمار2میلی گرم در لیترba +1 میلی گرم در لیتر iba بود. در مرحله پرآوری مشخص شد که نوع محیط کشت تاثیری در میزان پرآوری ریزنمونه ها ندارد. در بین تیمار های انجام شده، بین غلظت های 1 و 1.5 میلی گرم در لیتر بنزیل آدنین در تعداد شاخساره های ایجاد شده از هر ریزنمونه از نظر آماری تفاوت معنی داری وجود نداشت. در غلظت 3 میلی گرم در لیترba تعداد شاخساره ی ایجاد شده از هر ریزنمونه بطور معنی داری بیشتر بود.